Algemeen

Boekwerk Programmabegroting
Deze begroting kent een indeling in 6 programma’s: 1) Sociaal domein, 2) Onderwijs en ontplooiing, 3) Economie en duurzaamheid, 4) Openbare ruimte, 5) Ruimtelijke ontwikkeling en 6) Bestuur, bevolking en veiligheid. Deze indeling is niet gewijzigd ten opzichte van voorgaande jaren en geldt als leidraad voor deze bestuursperiode. Ieder programma kent een beleidsinhoudelijke uitwerking en een financiële uitwerking. Het vervolg van deze leeswijzer geeft een nadere uitleg bij de opzet van deze programma’s.

Na de programma’s volgen de onderdelen 7) Bedrijfsvoering en 8) Algemene Dekkingsmiddelen”. De programma’s met deze twee onderdelen omvatten samen de totale gemeentelijke lasten en baten die de gemeenteraad autoriseert. Een recapitulatie staat opgenomen voorafgaand aan programma 1.

Na het overzicht algemene dekkingsmiddelen volgen wettelijk voorgeschreven paragrafen die thematisch inzicht geven in bepaalde onderwerpen, c.q. vanuit een bepaalde invalshoek een overzicht bieden. Concreet betreft dit lokale heffingen, weerstandsvermogen en risicobeheersing, onderhoud kapitaalgoederen, bedrijfsvoering, verbonden partijen, grondbeleid en financiering.

Aan het slot van het boekwerk zijn diverse bijlagen opgenomen met achterliggende detailinformatie.

Nieuw toegevoegd is een bijlage Duurzaamheid. Ingevolge de voorschriften voor raming en verantwoording (BBV) komen de uitgaven in het kader van het deltaplan Duurzaamheid terecht op de programma’s en taakvelden waar de uitgaven betrekking op hebben. De opgenomen bijlage beoogt, onder verwijzing naar uitvoeriger separate rapportages en besluitvorming, de relevante ambities, afspraken, activiteiten en budgetten, die verspreid staan door de hele begroting op samenhangende wijze te presenteren.

Voor het overige is de opzet van het begrotingsboek conform voorgaand jaar.

Inhoudelijke uitwerking

Programmaplan
Algemeen deel per programma (missie en indicatoren)
Ieder programma begint met een beknopt geformuleerde missie 2018-2022, gevolgd door een overzicht van indicatoren. De bijlage "Verplichte beleidsindicatoren BBV inclusief toelichting"  bevat landelijk voorgeschreven indicatoren  met toelichting.
In de tabellen met de indicatoren en kengetallen zijn zoveel mogelijk de meest recente cijfers ingevuld. Deze zijn niet altijd beschikbaar, ofwel omdat ze niet gereed zijn, ofwel omdat er in dat jaar geen onderzoek is geweest. Als de reeks is beëindigd, staat dat in een noot onderaan de tabel.
De indicatoren zijn nog in ontwikkeling. Nu de speerpunten van het college voor de komende jaren zijn uitgewerkt, kunnen de indicatoren daar op aangesloten worden.

Thema’s
De programma’s omvatten meerdere beleidsterreinen. Na het algemeen deel is de verdere inhoudelijke uitwerking gesplitst in verschillende thema’s. Per thema komen aan de orde het College Uitvoeringsprogramma 2018-2022, actuele bestuurlijke actiepunten, actuele beleidsontwikkelingen en kengetallen.

Verbonden partijen & Subsidies
Als op een programma sprake is van relevante verbonden partijen, dan worden deze expliciet vermeld. Uitvoeriger informatie over deze verbonden partijen staat in een aparte paragraaf. Een overzicht van gesubsidieerde instellingen met de geraamde subsidies en  de gemeentelijke jaarhuren (voor zover van toepassing) staan per programma gespecificeerd in een aparte bijlage.

Bijlagen
Onder bijlagen staat een overzicht van de geldende kaderstellende beleidsnota’s, bronvermelding, bestuurlijke planning (raads- en collegebesluiten; bestuurlijke afspraken) en een lijst van gehanteerde afkortingen opgenomen.

Financiële uitwerking

Na de beleidsinhoudelijke informatie volgt de financiële uitwerking. Dit geeft invulling aan het budgetrecht van de raad. De door de raad te autoriseren budgetten per programma op het niveau van lasten, baten en saldo zijn opgenomen in een totaaloverzicht dat voorafgaat aan de programmaformulieren. Een nadere specificatie met toelichting is opgenomen in een financieel overzicht per programma.

Financieel overzicht per programma
Het financieel overzicht per programma is opgebouwd uit taakvelden. Deze indeling sluit aan bij het BBV-voorschrift, dat alle gemeenten in ieder geval een specificatie van lasten en baten naar gestandaardiseerde taakvelden “opleveren”.

Naast de ramingen 2020, gesplitst naar lasten, baten en saldo staan de saldi vermeld voor 2018 (rekening) en 2019 (begroting), alsmede voor het meerjarig perspectief 2021-2023. De saldi 2019 in dit overzicht zijn opgenomen conform het boekwerk Programmabegroting 2019, zoals vastgesteld in de begrotingsraad van 7 november 2018.

Ten opzichte van de kolom 2019 bevatten de ramingen voor 2020 en verder in de voorliggende begroting mutaties als gevolg van daarna gepleegde bestuurlijke besluitvorming, inclusief de verwerking van vastgestelde begrotingsgrondslagen. Dit betreft met name de besluitvorming over het CUP 18-22 en via de Perspectiefnota 2020.

Het subtotaal per programma omvat de volle omvang van verwachte uitgaven en inkomsten en sluit aan op de door de raad te autoriseren budgetten. Daarna wordt zichtbaar gemaakt welke bedragen aan de reserves worden toegevoegd of onttrokken.

Toelichting verwerkte mutatie (ontwikkeling programmasaldo)
Onder het financieel overzicht staat een toelichting op de mutaties op de programmasaldi tussen het begrotingsboek 2019 en het begrotingsboek 2020. Deze toelichting volgt de momenten van bestuurlijke besluitvorming en specificeert de onderwerpen waarop sprake is van bijstelling van beleid met financiële gevolgen.

Zoals bekend zijn het CUP 18-22 en de Perspectiefnota2020 samen goed voor een omvangrijk en gevarieerd pakket aan mutaties. De bijlagen I en II direct achter het hoofdstuk Algemeen Beeld geven hiervan een totaaloverzicht.

De toelichting per programma met een specificatie van het verloop van de programmasaldi hanteert als regel de volgende rubrieken:

- Besluitvorming CUP18-22:

• incidentele mutaties
• structurele mutaties
• dekkingsmaatregelen
• aanvaarde moties en amendementen

- Besluitvorming Perspectiefnota:

• incidentele mutaties
• structurele mutaties
• dekkingsmaatregelen
• aanvaarde moties en amendementen

- Overige Besluitvorming (zoals tijdvakrapportage, apart raadsvoorstel, gemeentefondscirculaire)
- Administratief-neutrale mutaties van technische aard.

De laatste categorie betreft mutaties die voortvloeien uit de toepassing van de geldende begrotingsuitgangspunten, wettelijke voorschriften en budgettair neutrale verschuivingen zonder inhoudelijke consequenties. Dit betreft met name de nominale ontwikkeling, de herberekening van de kapitaallasten en de kostenverantwoording en -toerekening conform het BBV.

Het in de begroting opnemen van toegekende middelen volgens de BBV-regels leidt ertoe dat er geen 1-op-1 aansluiting is tussen de totaaloverzichten in "Overzicht I/II" bij het Algemeen Beeld en de specificaties op de programma’s. De totaaloverzichten in "Overzicht I/II" volgen de lokale logica en herkenbaarheid en zijn gericht op integrale afweging op basis van integrale kostprijs. De bedragen op de programma’s volgen de voorschriften. Afwijkingen ontstaan met name door verschuivingen tussen beleidsprogramma’s en het programma Bedrijfsvoering/overhead. Zo dient een teamleider Jeugd te worden verantwoord op het programma Overhead. In "Overzicht III" staat deze bij Sociaal domein/Jeugd.

Voor wat betreft de nominale grondslagen is aanvullend op de Perspectiefnota rekening gehouden met de naderhand tot stand gekomen nieuwe cao gemeenten 2019/2020. Met inachtneming van een verschuiving tussen loon- en prijsontwikkeling en een hieruit voortvloeiende geringe aanpassing van de tariefindex (inflatiecorrectie) van 2,75% naar 2,5% blijven de meerjarige budgettaire kaders ongewijzigd.

Overig
De begroting bevat veel overzichten waarin saldi en/of mutaties worden vermeld.

Als regel geldt dan: